Postacie kliniczne boreliozy i wskazana profilaktyka
Borelioza, nazywana również chorobą z Lyme, to wielonarządowe schorzenie wywoływane przez krętki Borrelia burgdorferi sensu lato. W Polsce wymienia się B. burgdorferi, B. garinii, B. afzelli. Choroba przenoszona przez kleszcze Ixodes, może występować pod różnymi postaciami.
W obrazie klinicznym ujawnia się w postaci zmian skórnych, zajęcia stawów, serca oraz układu nerwowego, ale dokładne objawy zależne są właśnie od wspomnianej postaci. W jaki sposób nie leczyć, a chronić się przed niekiedy zgubną w skutkach boreliozą?
Postaci kliniczne boreliozy z Lyme
Borrelial lymphocytoma (BL), ujawnia się przeważnie w czasie kilku tygodni od momentu ukłucia kleszcza, ale dotyka mniej niż 1% chorych. Najczęściej obejmuje małżowiny uszne, brodawki sutkowe i mosznę, a uwidacznia się w postaci pojedynczych guzków, niebolesnych, barwy sino-czerwonej. Z kolei w surowicy wykrywa się przeciwciała przeciw Borrelia burgdorferi klasy IgM bądź IgG. Objawy boreliozy w tej postaci to niekiedy powiększenie węzłów chłonnych. Schorzenie częściej dotyka dzieci.
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn objawia się obecnością tych samych przeciwciał, co w powyższej postaci. Zmiany sino-czerwone najpierw z cechami obrzęku zapalnego, a później z zanikiem skóry, mogą pojawiać się nawet do 10 lat po zakażeniu. Dotyczą głównie kończyn dolnych, rzadziej tułowia.
Zapalenie stawów, czyli Lime arthritis – LA, stwierdza się wykazując obecność przeciwciał IgM dla choroby we wczesnym stadium lub IgG dla choroby w późnym stadium. W tym przypadku schorzenie obejmuje różne objawy, w zależności od postaci. Mogą to być zatem wędrujące bóle kości, mięśni, stawów i ścięgien; nawracające zapalenie stawów; nawracające bóle kostne, stawowe bądź tkanek okołostawowych czy też przewlekłe zapalenie stawów. Objawy mogą przypominać schorzenia grypopodobne.
Kolejno wymienia się zapalenie mięśnia sercowego, czyli Lyme Carditis – LC, gdzie obecność przeciwciał stwierdza się w klasie IgM, a ponadto dochodzi do zaburzeń serca widocznych w EKG. Ze względu na właściwie jedyny objaw w postaci zaburzeń serca, choroba wykrywana jest najczęściej przypadkowo, gdy dana osoba diagnozowana jest pod kątem innych postaci boreliozy.
Na koniec zaś neuroborelioza, z obecnością przeciwciał w klasach jak powyżej. We wczesnym stadium schorzenie może objawiać się porażeniem nerwów czaszkowych, korzeni nerwowych bądź pojedynczych nerwów obwodowych. Neuroborelioza na tym etapie może również przebiegać jako zapalenia mózgu bądź zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Z kolei w późnym stadium to zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego, obwodowa neuropatia lub przewlekła encefalopatia.
Objawy boreliozy są zatem niekiedy inne, w zależności od postaci klinicznej. Mogą być mylnie diagnozowane, ze względu na podobieństwo do innych schorzeń. W jaki sposób zatem chronić się przez chorobą, która może być groźna tak dla zdrowia, jak i życia ludzkiego?
Działania profilaktyczne
Działania profilaktyczne opierają się przede wszystkim na ochronie ciała na czas przebywania w terenach, gdzie istnieje duże ryzyko ukłucia przez kleszcza. Stosowane są szczepienia w profilaktyce przeciw boreliozie., które są polecane szczególnie dla osób przebywających blisko leśnych terenów, parków i łąk. Istnieją trzy typy szczepień: podstawowe (konkretne dawki aplikuje się w ciągu roku), przypominające (dawki co 3-5 lat w zależności od wieku) oraz przyśpieszone (konsultowane z lekarzem).
Zaleca się głównie stosowanie ubioru z długimi rękawami, długimi nogawkami i zakrytego obuwia, wybierając się w rejony, gdzie jest dużo kleszczy, a najlepiej unikanie takich obszarów. Ponadto nie należy siadać na zwalonych pniach drzewnych, a po wizycie we wspomnianych rejonach, konieczne jest dokładne obejrzenie całego ciała.
Ponadto wskazane jest stosowanie środków odstraszających kleszcze. Repelenty znajdujące swoje miejsce w profilaktyce zakażeń wywoływanych przez kleszcze, mogą zawierać syntetyczne bądź naturalne związki chemiczne. Należy je stosować bezpośrednio na skórę lub na odzież, w zależności od zaleceń producenta, pamiętając również o korzystaniu z wybranych produktów, zgodnie z załączoną instrukcją do opakowania bądź informacjami umieszczonymi na opakowaniu.
W profilaktyce, ale i już na etapie leczenia boreliozy, znaczenie ma także odpowiednia dieta, a wśród niej coraz częściej swoje miejsce zajmuje dobrze dobrana suplementacja. Rozchodzi się w dużej mierze o odtrucie organizmu, zmniejszenie stanu zapalnego oraz zwiększenie odporności i wsparcie funkcjonowania systemu immunologicznego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
